Streszczenie
Chorobę afektywną dwubiegunową (ChAD) charakteryzuje duże zróżnicowanie obrazu klinicznego oraz częste współwystępowanie także innych zaburzeń psychicznych, spośród których na czołowe miejsce wysuwają się zaburzenia lękowe. Współchorobowość ta dotyka około trzech czwartych chorych i stanowi niekorzystny czynnik rokowniczy. Leczenie zaburzeń lękowych współwystępujących z ChAD obejmuje metody niefarmakologiczne, ze szczególną rolą psychoedukacji i psychoterapii poznawczo-behawioralnej. Wymaga jednak przede wszystkim właściwego doboru farmakoterapii, co wynika ze swoistej odrębności tej grupy chorych w zakresie reakcji na leczenie normotymiczne, a także wiąże się bezpieczeństwem stosowania leków klasycznie używanych w farmakoterapii zaburzeń lękowych. Dobierając farmakoterapię w zaburzeniach lękowych współwystępujących z ChAD, należy przede wszystkim ocenić prawidłowość leczenia oraz możliwość modyfikacji w obrębie leków wykazujących działanie normotymiczne. Lekami normotymicznymi z wyboru w monoterapii mogą być: walproinian, kwetiapina, olanzapina oraz lamotrigina. Wyniki badań wskazują, że w tej grupie chorych istnieje większe ryzyko wystąpienia oporności na normotymiczne działanie litu, wskazują także na nieskuteczność litu w leczeniu objawów lękowych. Zastosowanie leków przeciwdepresyjnych z grupy selektywnych inhibitorów wychwytu zwrotnego serotoniny wiąże się z kolei z ryzykiem wywołania niekorzystnego przebieg ChAD i nie ma odpowiedniej skuteczności terapeutycznej. Stabilizacja nastroju jest bezwzględnie pierwszorzędowym celem leczenia w wypadku zaburzeń lękowych współwystępujących z ChAD i planując farmakoterapię, należy mieć to na uwadze. W miarę możliwości należy dążyć do prowadzenia leczenia farmakologicznego w oparciu o leki o udowodnionym działaniu normotymicznym.