2019 zeszyt 1

Powrót do zeszytu

Tom 35, zeszyt 1

Artykuł poglądowy

Interakcje leków przeciwdepresyjnych, normotymicznych i przeciwpsychotycznych z pożywieniem

Anna Wasik1, Anna Krupa2, Marcin Siwek1
1. Zakład Zaburzeń Afektywnych, Katedra Psychiatrii UJ CM w Krakowie
2. Oddział Kliniczny Psychiatrii Dorosłych, Dzieci i Młodzieży, Szpital Uniwersytecki w Krakowie
Farmakoterapia w Psychiatrii i Neurologii 2019, 35 (1), 51–74
Data publikacji: 14-05-2019
DOI: https://doi.org/10.33450/fpn.2019.04.002
Słowa kluczowe: leki przeciw­de­-presyjne, leki przeciw­psychotyczne, leki normotymiczne, interakcje leku z pożywieniem, wpływ pożywienia na właściwości farmakokinetyczne leku

Streszczenie

Cel: Przegląd i analiza piśmiennictwa dotyczącego potencjalnych interakcji między lekami przeciwdepresyjnymi, przeciwpsychotycznymi i normotymicznymi a pożywieniem. 

Przegląd piśmiennictwa: Interakcje między lekami przeciwdepresyjnymi (LPD), normotymicznymi (LN) i przeciwpsychotycznymi (LPP) a produktami spożywczymi są dwustronne, mogą prowadzić do zmniejszenia efektu terapeutycznego leku lub wzrostu jego toksyczności, bądź do zmiany stanu odżywienia organizmu. Między lekiem a pożywieniem może dochodzić do interakcji farmakokinetycznych (zmiany wchłaniania, metabolizmu) lub farmakodynamicznych. Pokarm zmienia wchłanianie trazodonu w postaci o przedłużonym uwalnianiu (XR), sulpirydu, ziprazidonu, lurazidonu, kwetiapiny w postaci XR. Kawa, herbata i kurkuma w zależności od dawki powodują indukcję lub inhibicję izoenzymów CYP1A2. Soki owocowe (grejpfrutowy [SG], z sewilskiej pomarańczy, borówek), kurkumina, piperyna hamują aktywność CYP3A4. W badaniach na ludziach wykazano istotne interakcje SG z sertraliną, klomipraminą, klozapiną oraz karbamazepiną. Odnotowano interakcje farmakodynamiczne dla inhibitorów MAO z pożywieniem zawierającym tyraminę. Zarówno niedożywienie, jak i otyłość wpływają na parametry farmakokinetyczne niektórych leków (karbamazepiny, litu), z kolei atypowe LPP, LN i część LPD indukują wzrost masy ciała. Raportowano zmiany odczuwania smaku w przebiegu stosowania niektórych LPD (trójcyklicznych, części inhibitorów wychwytu zwrotnego serotoniny), LPP (risperidonu) czy LN (litu, walpropinianów).

Wnioski: Należy zachować rozwagę przy ekstrapolowaniu wyników z badań nad interakcjami leków z pożywieniem in vitro i in vivo na zwierzętach na praktykę kliniczną – przy ocenie istotności klinicznej opisywanych interakcji konieczne może być oznaczenie stężenia leku i jego metabolitów w surowicy krwi.

Adres do korespondencji:
Marcin Siwek
Zakład Zaburzeń Afektywnych, Katedra Psychiatrii UJ CM
ul. Kopernika 21a, 31-501 Kraków, Poland
email: drmarcinsiwek@gmail.com